Maslenitsa (Масленица) là một trong những lễ hội truyền thống cổ xưa, quan trọng và náo nhiệt nhất của Nga, mang ý nghĩa tiễn biệt mùa đông lạnh giá và hân hoan chào đón mùa xuân ấm áp, hứa hẹn một mùa màng bội thu.

Maslenitsa còn được gọi là Tuần lễ Bánh Kếp (Pancake Week), bởi đây là tuần lễ cuối cùng người dân Nga theo Chính thống giáo được phép ăn các sản phẩm từ sữa và trứng trước khi bước vào Mùa Chay Lớn (Lent) kéo dài 40 ngày.

Năm 2025, Maslenitsa thu hút hàng triệu du khách, với các sự kiện tại Moscow tăng 20% lượt tham gia so với 2024, theo Statista và Culture.ru.

Mời bạn đọc cùng Shop Hàng Nga tìm hiểu về lễ hội đặc biệt này

Giới thiệu lễ hội Maslenitsa

Maslenitsa là lễ hội dân gian Nga kéo dài một tuần, diễn ra vào cuối tháng 2 hoặc đầu tháng 3 (trước Mùa Chay của Chính thống giáo). Năm 2026, Maslenitsa dự kiến diễn ra từ 23/2 đến 1/3, theo lịch Chính thống giáo.

Mỗi ngày trong tuần Maslenitsa có một chủ đề riêng, ví dụ:

• Thứ Hai: “Gặp gỡ” – bắt đầu lễ hội
• Thứ Ba: “Vui chơi” – tổ chức trò chơi dân gian
• Thứ Tư: “Tiệc bánh kếp” – mời bạn bè đến nhà
• Thứ Năm: “Ngày cuồng nhiệt” – đua ngựa, múa hát
• Thứ Sáu: “Thăm mẹ vợ” – con rể tặng bánh kếp
• Thứ Bảy: “Ngày chị em” – tặng quà cho phụ nữ
• Chủ Nhật: “Ngày tha thứ” – xin lỗi nhau, đốt hình nộm

Lễ hội bắt nguồn từ truyền thống Slav cổ đại, kết hợp giữa nghi lễ ngoại giáo (tôn vinh mặt trời, mùa xuân) và văn hóa Kitô giáo, tượng trưng cho sự chuyển giao từ mùa đông sang mùa xuân.

Theo Wikipedia và Culture.ru (2025), Maslenitsa mang ý nghĩa “đốt cháy mùa đông” qua việc đốt hình nộm rơm, ăn bánh Blini (biểu tượng mặt trời), và tổ chức các hoạt động múa hát, trò chơi dân gian.

Lễ hội có từ thời kỳ tiền Kitô giáo của người Slav, ban đầu là nghi lễ tôn vinh thần Mặt Trời Yarilo. Sau một mùa đông dài và khắc nghiệt, người dân cầu mong mặt trời trở lại và hơi ấm bao phủ để cây cối đâm chồi nảy lộc.

Sau khi Chính thống giáo du nhập, Maslenitsa được chấp nhận và trở thành tuần lễ chuẩn bị cho Mùa Chay, khi các tín đồ kiêng khem thịt nhưng vẫn được ăn bơ, sữa, phô mai. Cái tên Maslenitsa (có gốc nghĩa là "bơ") cũng bắt nguồn từ đây.

Lễ hội tượng trưng cho sự kết thúc của cái lạnh và sự tái sinh, niềm hy vọng về một cuộc sống no đủ, thịnh vượng.

Các hoạt động chính trong lễ hội Maslenitsa

Lễ hội kéo dài trong bảy ngày, mỗi ngày đều có tên gọi và ý nghĩa riêng. Hoạt động chính diễn ra ở quảng trường, công viên, hay các bãi đất rộng:

A. Bánh Kếp Blini (Món ăn biểu tượng)

• Bánh Blini (bánh kếp mỏng) là linh hồn của lễ hội. Hình dạng tròn, vàng ươm và nóng hổi của bánh Blini tượng trưng cho mặt trời, biểu tượng của sự sống và mùa xuân.

• Mọi người ăn Blini với đủ loại nhân, từ mặn (trứng cá muối, cá hồi, nấm) đến ngọt (mật ong, mứt, kem chua). Câu khẩu hiệu phổ biến là: "Không bánh Blin, không tiễn mùa đông!"

B. Vui Chơi và Trò Chơi Dân Gian

Maslenitsa là một tuần lễ của sự hân hoan, nơi mọi công việc đồng áng được gác lại để vui chơi:

• Trượt tuyết và Trượt băng: Xây dựng các pháo đài và đồi tuyết để vui chơi.

• Đấu vật, Nhảy múa: Các trò chơi dân gian rộn ràng, hát những điệu dân ca Nga.

• Đánh chiếm Pháo đài Tuyết: Trò chơi quân sự mang tính biểu tượng, nơi hai đội (bộ binh và kỵ binh) tấn công và bảo vệ một pháo đài bằng tuyết.

• Múa dân gian, chơi Balalaika, hát Kalinka

• Trò chơi truyền thống: kéo co, cưỡi ngựa, leo cột mỡ

• Mặc trang phục dân gian: váy Sarafan, mũ Kokoshnik

• Uống rượu vodka, rượu mật ong Medovukha, ăn thịt nướng Shashlik

C. Đốt Hình Nộm Maslenitsa (Nghi thức kết thúc)

• Nghi thức quan trọng nhất: Vào Chủ Nhật (Ngày Tha Thứ), người dân sẽ đốt một hình nộm rơm khổng lồ (thường mặc quần áo cũ và tượng trưng cho mùa đông).

• Ý nghĩa: Màn đốt hình nộm nhằm xua đuổi giá lạnh, bệnh tật, và mọi điều không may của năm cũ, chính thức giao quyền quản lý cho mùa xuân. Tro của hình nộm sẽ được rải trên cánh đồng để cầu nguyện cho mùa màng bội thu.

D. Ngày Tha Thứ (Chủ Nhật)

Ngày cuối cùng của lễ hội được gọi là "Ngày Tha Thứ". Vào ngày này, mọi người đến thăm bạn bè, họ hàng, cầu xin sự tha thứ cho những lỗi lầm đã gây ra trong năm qua, chuẩn bị tâm hồn trong sạch để bước vào Mùa Chay.

Maslenitsa không chỉ là một lễ hội ẩm thực hay giải trí, mà còn là một tập tục văn hóa sâu sắc, thể hiện tinh thần cộng đồng và lòng yêu thiên nhiên mãnh liệt của người Nga.

Trải Nghiệm Lễ Hội Maslenitsa Tại Việt Nam

Tại Việt Nam, cộng đồng người Nga và yêu văn hóa Nga tổ chức Maslenitsa tại Hà Nội và TP.HCM, theo Ivivu (2025):

• Địa điểm: Nhà Văn hóa Nga (Hà Nội), nhà hàng Nga Hoàng, hoặc sự kiện của Đại sứ quán Nga (tháng 2-3/2026).
• Hoạt động: Thưởng thức Blini, nghe dân ca “Kalinka”, xem điệu múa khorovod, thử vodka Beluga.
• Tự tổ chức tại nhà: Làm Blini (công thức trên), nghe nhạc dân gian Nga trên Spotify (ban nhạc Otava Yo), và dùng vodka Beluga từ Shop Hàng Nga.

Maslenitsa là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng và rực rỡ nhất của Nga, hoạt động như một cầu nối văn hóa giữa quá khứ ngoại giáo và Chính thống giáo. Nó không chỉ là một tuần lễ tiệc tùng mà còn là một nghi thức mang ý nghĩa sâu sắc