Trong văn hóa ẩm thực Trung Quốc, việc uống rượu (đặc biệt là baijiu như rượu Mao Đài) là một phần không thể thiếu trong các bữa tiệc kinh doanh, lễ hội hoặc giao lưu xã hội. Tuy nhiên, để giảm triệu chứng say xỉn như đau đầu, buồn nôn hay mệt mỏi, người Trung Quốc thường dùng các món canh truyền thống giàu dinh dưỡng, giúp bảo vệ gan và thúc đẩy đào thải độc tố.
Ở Trung Quốc, từ lâu người dân đã có nhiều món canh, món ăn truyền thống giúp giải rượu (giảm say, thải độc, làm tỉnh táo). Những món này thường dùng nguyên liệu mát, dễ tiêu, giàu nước và có khả năng hỗ trợ gan.
1. Canh củ cải trắng (萝卜汤)
Nguyên liệu
- 500g củ cải trắng
- 3 lát gừng
- Hành lá, muối vừa đủ
Cách làm:
- Củ cải gọt vỏ, rửa sạch, cắt lát mỏng.
- Đun sôi khoảng 1 lít nước, cho gừng và củ cải vào.
- Nấu nhỏ lửa 15–20 phút cho ngọt nước.
- Nêm chút muối, rắc hành lá.
Cách dùng:
- Ăn nóng ngay sau khi uống rượu Trung Quốc
- Giúp tỉnh táo, giảm đầy bụng, hỗ trợ tiêu hóa rượu.
2. Canh đậu xanh (绿豆汤)
Nguyên liệu
- 200g đậu xanh
- 1,5 lít nước
- Đường phèn (nếu muốn vị ngọt) hoặc ít muối (nếu muốn vị thanh).
Cách làm:
- Ngâm đậu xanh 1 giờ cho mềm.
- Cho vào nồi cùng nước, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa.
- Nấu khoảng 30–40 phút cho đậu mềm nhừ.
- Nêm đường phèn hoặc muối.
Cách dùng:
- Uống khi còn ấm, có thể lọc lấy nước hoặc ăn cả hạt.
- Giúp giải độc rượu, thanh nhiệt cơ thể.
3. Canh hạt sen – ý dĩ (莲子薏米汤)
Nguyên liệu:
- 100g hạt sen tươi (hoặc khô đã bỏ tâm)
- 100g ý dĩ (bo bo)
- 10 quả táo đỏ
- 1,5 lít nước
Cách làm:
- Ngâm hạt sen và ý dĩ 2–3 giờ (nếu dùng loại khô).
- Cho tất cả vào nồi, đổ nước.
- Đun sôi, sau đó hạ nhỏ lửa ninh 40–60 phút.
- Nêm chút đường phèn tùy ý.
Cách dùng:
- Ăn nóng hoặc ấm.
- Tác dụng bổ tỳ, an thần, giảm mệt sau khi uống nhiều rượu.
4. Canh cá chua (酸菜鱼汤)
Nguyên liệu:
- 1 con cá tươi (cá trắm hoặc cá rô phi, khoảng 700g)
- 200g dưa chua (suancai)
- Gừng, tỏi, ớt, hành lá
- Gia vị: muối, tiêu, dầu ăn
Cách làm:
- Cá làm sạch, thái khúc, ướp với muối, gừng trong 15 phút.
- Phi thơm gừng, tỏi, ớt. Cho dưa chua vào xào sơ.
- Thêm nước, đun sôi.
- Cho cá vào, nấu khoảng 10–15 phút đến khi chín.
- Nêm vừa miệng, rắc hành lá.
Cách dùng:
- Ăn nóng, vị chua cay giúp nhanh tỉnh rượu.
- Kích thích tiêu hóa, giảm cảm giác buồn nôn.
5. Canh giá đỗ (绿豆芽汤)
Nguyên liệu:
- 300g giá đỗ
- 3 lát gừng
- Hành lá, muối, dầu mè
Cách làm:
- Rửa sạch giá đỗ, để ráo.
- Đun sôi nước với gừng.
- Cho giá đỗ vào, nấu 3–5 phút.
- Nêm muối, rắc hành lá và vài giọt dầu mè.
Cách dùng:
- Ăn ngay khi còn nóng.
- Canh thanh mát, giúp giải độc rượu, làm mát gan.
Canh Bazhen Tang giải rượu
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách nấu Canh Bazhen Tang giải rượu, dành cho 4 người ăn. Thời gian chuẩn bị: 20 phút, nấu: 1 giờ. Món này dễ làm tại nhà, sử dụng nguyên liệu dễ tìm ở chợ Việt Nam hoặc siêu thị Á Đông.
Nguyên Liệu
- Thịt gà (hoặc vịt) hữu cơ: 200g (cắt miếng vừa ăn, giúp bổ khí huyết).
- Gừng tươi: 1 củ nhỏ (gọt vỏ, thái lát – giảm nôn nao).
- Hành tím và hành lá: 2 củ hành tím đập dập, 1 nắm hành lá cắt nhỏ.
- Nấm đông cô (shiitake): 50g (ngâm nước ấm, thái lát – giàu chất chống oxy hóa).
- Cà rốt: 1 củ (cắt khúc – cung cấp vitamin A hỗ trợ gan).
- Khoai lang hoặc bí đỏ: 100g (cắt miếng – bổ sung đường tự nhiên để cân bằng điện giải).
- Đậu phụ non: 100g (cắt khối – giàu protein, dễ tiêu hóa).
- Gia vị: Muối biển (1/2 thìa cà phê), tiêu trắng (hạt), nước tương (1 thìa canh – thay thế cho hương umami), dầu mè (1 thìa cà phê).
- Nước dùng: 1,5 lít nước sạch (hoặc nước luộc gà để tăng dinh dưỡng).
Hướng Dẫn Nấu Từng Bước
- Chuẩn bị nguyên liệu (10 phút): Rửa sạch tất cả rau củ và thịt. Gừng đập dập để tiết dầu dễ dàng. Ngâm nấm đông cô trong nước ấm 15 phút để nở mềm. Cắt đậu phụ và rau củ thành miếng vừa ăn (khoảng 2-3 cm) để dễ chín đều.
- Xào thơm gia vị (5 phút): Đun nóng 1 thìa cà phê dầu mè trong nồi đất (hoặc nồi inox) trên lửa vừa. Cho hành tím đập dập và gừng thái lát vào phi thơm khoảng 2 phút (mùi gừng sẽ lan tỏa, giúp kích thích tiêu hóa). Thêm thịt gà vào đảo đều 3-4 phút đến khi săn lại, tránh chiên cháy.
- Nấu nước dùng và hầm (30-40 phút): Đổ 1,5 lít nước vào nồi, đun sôi rồi hạ lửa nhỏ. Thêm nấm đông cô, cà rốt và khoai lang. Đậy nắp, hầm lửa liu riu 20-30 phút đến khi thịt mềm và rau củ chín. Khuấy nhẹ để tránh khét đáy nồi. (Mẹo: Nếu dùng nước luộc gà, món sẽ đậm đà hơn, giống phong cách Quảng Đông).
- Hoàn thiện và nêm nếm (10 phút): Thêm đậu phụ non vào nồi, đun thêm 5 phút để đậu ngấm vị mà không nát. Nêm muối, tiêu trắng và nước tương vừa miệng (không quá mặn để tránh khử nước cơ thể). Tắt bếp, rắc hành lá cắt nhỏ lên trên. Để canh nguội bớt (khoảng 5 phút) trước khi dùng, vì nóng quá có thể làm loãng vị.
- Thưởng thức: Ăn nóng khi còn bốc khói, kèm cơm trắng hoặc bánh mì để tăng hiệu quả giải rượu. Uống kèm một ly trà gừng ấm để hỗ trợ thêm.
Các món canh giải rượu Trung Quốc không chỉ đơn thuần là bài thuốc dân gian mà còn là sự kết hợp tinh tế giữa nguyên liệu tự nhiên và kinh nghiệm y học truyền thống. Chúng không chỉ giúp làm giảm các triệu chứng khó chịu của cơn say như đau đầu, buồn nôn, mà còn giúp cơ thể thanh lọc, bù đắp lượng nước và chất điện giải đã mất.
Điều quan trọng nhất cần nhớ là dù sử dụng phương pháp nào, việc bổ sung nước và ăn các món dễ tiêu hóa vẫn là nguyên tắc cốt lõi để phục hồi sau khi uống rượu. Các món canh giải rượu truyền thống của Trung Quốc là một minh chứng cho thấy sự quan tâm đến sức khỏe luôn là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của họ.
